Gewichtsschommelingen tijdens het afvallen: Waarom dagelijks wegen misleidend kan zijn
Ben je hard bezig met afvallen, maar zie je de ene dag een lager getal op de weegschaal en de volgende dag plotseling weer een kilo erbij? Je bent niet de enige. Gewichtsschommelingen tijdens het afvallen zijn normaal, maar kunnen ontzettend frustrerend zijn. Het kan je zelfs het gevoel geven dat je geen vooruitgang boekt, ook al volg je je dieet en trainingsschema nauwkeurig.
In deze blog leg ik uit waarom je gewicht elke dag kan fluctueren en waarom het geen goed idee is om je elke dag te wegen. Lees verder om te ontdekken hoe je je progressie op een gezondere manier kunt volgen en waarom die dagelijkse getallen op de weegschaal je niet altijd de waarheid vertellen.
Waarom fluctueert je gewicht van dag tot dag?
Gewichtsschommelingen zijn een normaal verschijnsel en kunnen door verschillende factoren worden veroorzaakt. Hier zijn de meest voorkomende oorzaken:

Vochtbalans
Eén van de grootste factoren die bijdraagt aan dagelijkse gewichtsschommelingen is vocht. Je lichaam bestaat voor een groot deel uit water en zelfs kleine veranderingen in je vochtbalans kunnen leiden tot aanzienlijke schommelingen op de weegschaal. Dit kan bijvoorbeeld komen door: Zoutinname, uitdroging of hormonen
Spijsvertering
Wat je eet en wanneer je eet, heeft invloed op je gewicht. Je gewicht kan variëren afhankelijk van hoeveel voedsel zich nog in je spijsverteringskanaal bevindt. Dit betekent dat je ‘s avonds na een maaltijd zwaarder kunt wegen dan ‘s ochtends op een lege maag. Dit heeft echter niets te maken met vetverlies of vetaanwinst, maar met de natuurlijke verwerking van voedsel.
Spierschommelingen
Als je hard hebt getraind, vooral bij krachttraining, kunnen je spieren vocht vasthouden als onderdeel van het herstelproces. Dit kan leiden tot tijdelijke gewichtstoename, zelfs als je vet aan het verliezen bent. Laat je dus niet misleiden door een hoger getal na een intensieve work-out; dit is vaak een teken dat je spieren herstellen en sterker worden.
Glycogeenvoorraden
Wanneer je koolhydraten eet, slaat je lichaam deze op als glycogeen in je spieren en lever. Glycogeen houdt water vast – voor elke gram glycogeen wordt ongeveer 3 gram water opgeslagen. Als je een koolhydraatrijke maaltijd hebt gegeten, kan je gewicht tijdelijk toenemen door de toename van glycogeen en water in je lichaam. Dit betekent echter niet dat je bent aangekomen in vet.
Waarom dagelijks wegen misleidend kan zijn
Nu je begrijpt waarom je gewicht dagelijks kan fluctueren, is het belangrijk om te weten dat dagelijks wegen je onnodig gestrest kan maken. Hier zijn de redenen waarom dagelijks wegen vaak geen goed idee is:
Misleidende resultaten
Omdat je gewicht sterk kan worden beïnvloed door factoren zoals vochtretentie en glycogeenvoorraden, kan de weegschaal op een bepaalde dag een hoger getal laten zien, zelfs als je daadwerkelijk vet aan het verliezen bent. Dit kan je ontmoedigen, terwijl je lichaam juist goede vooruitgang boekt.
Te veel focus op korte termijn
Dagelijks wegen kan ervoor zorgen dat je te veel gefocust bent op de korte termijn, terwijl afvallen een langetermijnproces is. Een kleine schommeling in gewicht van dag tot dag vertelt je niets over je echte voortgang. Het kan ook leiden tot impulsieve beslissingen, zoals drastisch minder eten, wat op de lange termijn je metabolisme kan vertragen.
Mentale belasting
De weegschaal kan een grote invloed hebben op je gemoedstoestand. Als je dagelijks weegt en steeds variaties ziet, kan dit leiden tot stress of een gevoel van falen. Dit kan je motivatie ondermijnen en je doen twijfelen aan je inspanningen, ook al ben je goed op weg.

Wat is een betere manier om je voortgang te volgen?
In plaats van dagelijks te wegen, zijn er effectievere manieren om je progressie te monitoren. Hier zijn enkele tips:
Weeg jezelf 1 à 2 keer per week
Als je ervoor kiest om de weegschaal te gebruiken, weeg jezelf dan slechts 1 à 2 keer per week op hetzelfde tijdstip, bij voorkeur ’s ochtends na het opstaan en naar het toilet gaan. Dit geeft een nauwkeuriger beeld van je voortgang, omdat het dagelijkse schommelingen elimineert. Zorg er ook voor dat je jezelf zonder kleding weegt voor de meest consistente metingen.
Focus op andere meetmethoden
Naast de weegschaal zijn er veel andere manieren om je progressie te meten. Denk aan: Lichaamsomtrek meten, het bekijken van jezelf in de spiegel, veranderingen in kledingmaat of hoe fitter jezelf in je lijf voelt.
Gebruik foto’s om je progressie bij te houden
Als je je fijn voelt bij het idee, maak dan regelmatig foto’s van jezelf, bijvoorbeeld elke maand, om je lichaamsveranderingen te volgen. Visuele progressie kan veel motiverender zijn dan wat de weegschaal zegt en geeft een duidelijker beeld van hoe je lichaam verandert over tijd.
Wil jij op een gezonde manier afvallen zonder je te laten misleiden door de weegschaal?
Bij Norbart FitDiëtetiek, de diëtist in Hilversum helpen we je om op een gezonde manier af te vallen, zonder dat je gefrustreerd raakt door dagelijkse gewichtsschommelingen. We leren je effectieve manieren om je progressie te volgen en begeleiden je stap voor stap naar je doelen. Plan vandaag nog een consult en ontdek hoe we samen kunnen werken aan een fittere, gezondere versie van jezelf!